Strafrecht
met Perspectief

Oplossingsrichtingen

Verbinding

De kans op succesvolle implementatie van de Veranderopgaven neemt toe als wordt geleerd van reeds opgedane ervaringen en wanneer aansluiting wordt gezocht bij bestaande initiatieven in beleid en wetgeving. Ook dient gebruik te worden gemaakt van inzichten over ‘what works’.

Aansluiten bij wetgeving en beleid

Onder meer de volgende ontwikkelingen in beleid en wetgeving zijn van belang om aansluiting bij te zoeken:

Koers en Kansen:
Een innovatieprogramma voor de sanctie-uitvoering van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Actieplan/ Realisatieplan Strafrechtketen:
Plannen ter verbetering van het functioneren van de strafrechtketen met de nadruk op versnelling van doorlooptijden en het terugdringen van voorraden.

Invoering nieuwe wetboek van Strafvordering:
Grootschalige operatie ten behoeve van de invoering van het nieuwe wetboek van Strafvordering in 2026.

Voortbouwen op bestaande projecten en initiatieven

Hieronder volgen enkele projecten uit binnen- en buitenland die tot inspiratie kunnen dienen voor een meer betekenisvol strafrecht. De voorbeelden staan in willekeurige volgorde en het gaat zeker niet om een limitatief overzicht.

  • Jongerenrechtbanken, als voorbeeld van herstelrecht en actieve participatie van de (scholen)gemeenschap.
  • Betekenisvol handelen bij de politie, dat het belang van van echt luisteren naar de behoeften van betrokkenen duidelijk maakt.
  • Neighborhoodjustice panels, ter inspiratie voor het betrekken van burgers bij veiligheid en rechtvaardigheid in de buurt.
  • COSA, als illustratie van  samenwerking tussen informele en formele netwerken.
  • Community courts/wijkrechtspraak, als voorbeeld van een probleemoplossende aanpak en verbinding met de samenleving.
  • Noorse detentiewezen, een voorbeeld van het werken aan resocialisatie tijdens detentie.
  • Cure Violence, een Amerikaanse invulling van werken met credible messengers.
  • Mediation in Strafzaken, een voorbeeld van integratie van herstelrecht in de strafrechtspleging.

Aansluiten bij ‘what works’

Voor de volgende werkwijzen en theorieën geldt dat zij  bewezen effectief zijn:

  • Herstelrecht, bewezen effectief voor het oplossen van conflicten en het bevorderen van verantwoordelijkheid bij daders.

  • Procedurele rechtvaardigheid, onmisbaar voor het vertrouwen in instituties
  • Risk Needs Responsivity, evidence-based practices om recidive te verminderen.

  • Good life model, effectieve interventies gericht op sterke eigenschappen en capaciteiten.

  • Problem-solving courts, duurzame oplossingen voor crimineel gedrag door het adresseren van achterliggende problematiek.