De unieke werkwijze maakt stakeholder dialogen wezenlijk anders dan andere (beleids)initiatieven die beogen de kwaliteit van de strafrechtspleging te verbeteren.
Onder leiding van ervaren facilitators van Reos Partners is tijdens de bijeenkomsten collectieve denkruimte gecreëerd via het uitwisselen van ervaringen en denkbeelden, via storytelling en scenario planning.
Met ruimte voor uiteenlopende en afwijkende opvattingen. Om zo de condities te creëren voor vernieuwende denkrichtingen ten behoeve van een meer betekenisvolle strafrechtspleging.
Dialoog 1, stond in het teken van kennismaken met elkaar en het verkennen van het strafrechtsysteem.
Daarbij is uitgebreid stilgestaan bij de behoefte die verschillende “doelgroepen” hebben: slachtoffers, verdachten en daders, en de samenleving als geheel. Bij de verkenning van het systeem is gebruik gemaakt van de ‘ijsberg methode’. Om het strafrechtsysteem te begrijpen is het belangrijk om ook te kijken naar wat zich afspeelt onder de oppervlakte van het direct zichtbare. Het gaat dan om onderliggende patronen en structuren, waarden die van invloed zijn op deze patronen en structuren, net als gebeurtenissen en erfenissen uit het verleden. Dialoog 1 vond (als enige dialoog) digitaal plaats.
In dialoog 2 is gewerkt aan een viertal scenario’s waarin verschillende mogelijke toekomsten van het Nederlandse strafrecht zijn verkend.
Deze door het stakeholder team verkende toekomstbeelden laten zien welke mogelijke ontwikkelingen zich kunnen aandienen. Daarbij gaat het niet perse om de gewenste toekomst, of om een voorspelling van die toekomst.
Wel bieden de scenario’s een gemeenschappelijke taal om strategische vraagstukken met betrekking tot de toekomst verder met elkaar te verkennen. Voor welke kansen en uitdagingen staan we? Wat willen we eigenlijk? En wat voor handelingsperspectief hebben we?
Dialoog 3 was gericht op het identificeren van innovatiethema’s.
Daartoe is uitgebreid gesproken over de doelstellingen voor een meer betekenisvol en maatschappelijk strafrecht. Uiteindelijk is er door het stakeholder team voor gekozen om in plaats van doelstellingen te werken met inzichten, met een daaraan gekoppelde veranderingsrichtingen.
Ook is gezamenlijk een inventarisatie gemaakt van bestaande initiatieven die kunnen dienen als inspiratie en waarop voortgebouwd kan worden.
Op basis van de uitkomsten van de derde dialoog, zijn in de vierde dialoog op hoofdlijnen drie verandertrajecten voor een meer maatschappelijk effectief strafrecht uitgewerkt. Het gaat om:
